Programma 2 Ruimte

Leeswijzer 'Wat heeft het gekost'
De cijfers in het bovenstaande overzicht van baten en lasten per productgroep bestaan uit structurele budgetten en eenmalige budgetten. Deze eenmalige budgetten zijn ook te vinden onder onderdeel f. Eenmalige budgetten. Wanneer er onderuitputting op deze budgetten ontstaat, is dat in bovenstaande tabel als voordeel opgenomen. Echter wordt dit, onder de mutaties reserves, verrekend waardoor het resultaat op baten en lasten het resultaat van structurele budgetten in dit programma bevat.

Toelichting 2.1 Wonen (saldo voordeel € 913.000)

2.1.1 Leefomgeving

• In juli 2024 hebben we geconcludeerd dat de opbrengsten uit leges achterbleven bij de verwachting. Hierop is de begroting in de najaarsrapportage 2024 met € 350.000 verlaagd.

In de tweede helft van 2024 zijn er twee grote vergunningen/projecten verleend die behoorlijke invloed hebben gehad op onze legesinkomsten. Daarnaast zijn er in het tweede helft van het jaar ook het aantal conceptverzoeken en formele aanvragen behoorlijk toegenomen ten opzichte van het eerste deel van het jaar. Dat heeft voor nog eens een extra boost gegeven aan onze inkomsten. Resulterend in een voordeel van € 495.000.

• We hebben in 2024 een aantal dwangsommen op moeten leggen. Dit resulteert in een extra opbrengst van € 25.000.
• We hebben aan subsidies voor monumenten en beeldbepalende objecten € 60.000 minder uitgegeven dan begroot.

2.1.2 Ruimtelijke ordening

• De inkomsten van medeoverheden ter dekking van de kosten van de veenweideadviseur zijn begroot onder programma twee. De werkelijke inkomsten zijn verantwoord onder programma bedrijfsvoering. In 2025 en verdere jaren zullen we de begroting via de P&C documenten hierop aanpassen. Nu een nadeel van € 99.000.
• Op het budget voor het wijzigen van bestemmingsplannen en een aantal kleinere budgetten hebben we een voordeel behaald van € 42.000.

2.1.3 Ontwikkeling

• Op het budget voor Duurzaamheid en op het budget voor Tuk Wenjen hebben we resprectievelijk € 77.000 en € 22.000 minder uitgegeven dan begroot.

2.1.4 Vastgoedbeheer

• Eind 2024 is het voormalig schoolgebouw De Beuk in Sint Nicolaasga verkocht. De netto opbrengst na aftrek van de boekwaarden bedraagt € 251.000.
• Voor de verkoop van ligplaatsen voor woonboten hebben we in 2024 € 44.000 ontvangen.

Toelichting 2.2 Openbare ruimte (saldo voordeel€ 889.000)
2.2.1 Wegen

• Door uitgestelde investeringen is op dit product op de kapitaallasten een voordeel behaald van € 428.000.
• Door hogere lasten voor onderhoud aan onze wegen en door lagere inkomsten zien we per saldo op beide componenten een tekort van  € 110.000.  
• De kosten voor onderhoud en inzet van personeel op de ponten zijn € 40.000 hoger dan begroot.  
• We hebben € 80.000 meer stortkosten voor hekkelmateriaal dan begroot. In 2025 maken we een analyse van de te verwachten structurele component. Van het Wetterskip krijgen we een jaarlijkse bijdrage voor het onderhouden van hun areaal die het nadeel voor een gedeelte compenseert. Deze inkomsten zijn verantwoord op het product Riolering/sted.water 2.2.6.
• De afrekening van de elektrakosten openbare verlichting over 2023 is € 50.000 hoger uitgevallen. Dit bedrag maakt onderdeel uit van ruim € 190.000 aan extra elektra kosten openbare verlichting. In totaal zijn de uitgaven voor openbare verlichting € 240.000 hoger uitgevallen dan geraamd. We blijven de kosten van de openbare verlichting monitoren en komen daar in de reguliere P&C documenten op terug.

2.2.2 Verkeer

• Door kleine afwijkingen op dit product een voordeel van € 35.000

  2.2.3 Groen

• Onder andere door stormschade en door extra kosten die gemaakt moesten worden betreft het vastgestelde meerjaren onderhoudsplan  is voor het onderhoud van ons groenareaal per saldo € 117.000 extra uitgegeven.

2.2.4 Begraafplaatsen

• Om de begraafplaatsen op het gewenste niveau te houden hebben we extra personeel ingezet. In 2025 wordt de visie op de begraafplaatsen ter besluitvorming voorgelegd. Onderdeel hiervan is een structurele aanvraag voor extra personeel om onze begraafplaatsen in de komende jaar op niveau te kunnen houden.

2.2.5 Vaarwegen.

• We hebben in 2024 aan baggerwerkzaamheden en het verwijderen van waterplanten minder uitgegeven dan begroot. In 2025 worden de werkzaamheden voortgezet. Hierdoor hebben we vanuit de voorziening € 117.000 vrij moeten laten vallen.
• Aan lig- en haven- en sluisgelden hebben we € 138.000 meer ontvangen dan begroot.
• Ook voor het gebruik van de afbouwsteiger in Lemmer hebben we bedragen in rekening gebracht.  Totaal hebben we ten opzichte van begroot € 68.000 extra in rekening gebracht.
• Voor het (schoonmaak-) onderhoud (€ 64.000) en aan elektrakosten (€ 58.000) hebben we  zijn € 60.000 hoger dan begroot.

2.2.6 Riolering/sted.waterbeheer

• Zoals bij “wegen” al aangegeven is bij “riolering/sted.water” een extra inkomst verantwoord die we van het Wetterskip hebben ontvangen. Ook hebben we in 2024 een incidentele financiële afrekening van het Wetterskip ontvangen voor het baggeren van het stedelijk water. In totaal hebben we € 428.000 ontvangen waar we structureel € 100.000 hebben begroot. We analyseren in 2025 wat de structurele componenten zijn en komen daar in de reguliere P&C documenten op terug.
• Op de overige rioleringswerkzaamheden hebben we een voordeel behaald van € 67.000.

2.2.7 Afval
Op afval hebben we een voordeel behaald van € 362.000.
Alle voor- en nadelen op afval worden verrekend met de voorziening Afvalstoffenheffing. Een aantal kosten worden niet aan dit taakveld toegerekend. Zoals de btw en de overhead. Deze bedragen worden wel meegenomen in de tariefberekening voor de afvalstoffenheffing. En hebben daardoor een voordeel op dit product.
Verder hieronder een aantal voor- en nadelen op verschillende onderdelen:

• We hebben € 80.000 meer aan afvalstoffenheffing ontvangen.  
• De verwerking van glas heeft € 51.000 meer gekost dan begroot.
• De kosten voor verwerking van gft heeft € 55.000 meer gekost dan begroot.
• De opbrengsten voor metaal waren € 79.000 hoger dan begroot

2.2.8 Milieu

• Een aantal kleine posten resulteren in een saldo van € 20.000

Toelichting 2.3 Grondbedrijf (saldo voordeel € 2.016.000)
Het financiële resultaat van de grondexploitaties over het jaar 2024 is afgerond € 1,5 miljoen hoger dan bij de najaarsrapportage was voorzien. Zie voor een uitgebreide toelichting het beleidsmatige deel in hoofdstuk 2.3 grondbedrijf en de paragraaf grondbeleid. Daarnaast was er ook nog een voordeel van € 263.000 op de verkopen van overhoekjes.

Toelichting mutatie reserves
Op dit programma zijn voor € 8.492.000 eenmalige budgetten beschikbaar gesteld. De uitgaven hebben € 2.325.000 bedragen. Het restant ad € 6.166.000 wordt overgeheveld naar 2025. zie ook het onderdeel f Eenmalige budgetten bij dit programma. De overige reservemutaties hebben betrekking op exploitatiebudgetten.