Wat hebben we bereikt?
Biodiversiteit
Voor het vergroten van de biodiversiteit binnen onze gemeente hebben we gewerkt aan de uitvoering Pre-SMP. Hiervoor worden in 2025 in totaal 67 nestkasten voor 3 specifieke soorten vleermuizen geplaatst. Deze plaatsing wordt volledig bekostigd door de provincie en de natuuraannemer krijgt € 1500 per nestkast.
Er is gestart met het voorbereiden op de SMP(Soorten management plan). De SMP is nodig om de isolatieopgave in de gemeente te kunnen voortzetten. Zonder SMP mag er geen spouw- en dakisolatie worden geplaatst in woningen tenzij inwoners een ecologisch onderzoek ter waarde van € 5000 per woning laten uitvoeren. Het uitvoeren van het SMP kan gefinancierd worden vanuit gelden van het LAI (lokaal aanpak isolatie). We hebben bereikt dat er 6,7 miljoen vanuit de LAI beschikbaar is om de isolatiewaarde van de gebouwde omgeving een energielabel van C of beter te laten krijgen.
De drie punten uit het Raadsvoorstel Stêdsfûgels dragen bij aan het in stand houden en bevorderen van gebouw bewonende soorten zoals huismussen, (gier)zwaluwen en vleermuizen. Eind 2024 heeft een interne kick-off plaatsgevonden om dit voorstel te integreren in het gemeentelijk beleid. De bermen in onze gemeente worden volledig duurzaam beheerd.
Conform de vastgestelde Groenvisie zijn we in het voorjaar van 2024 gestart met de renovatie van een wijk. In 2024 zijn er meer bomen geplant dan gekapt zodat we als gemeente meer vergroenen. In het kader van wateropvang zijn er 2 natuurvriendelijke oevers gerealiseerd zodat er meer waterberging mogelijk is.
Groen/blauwe maatregelen
Er zijn in 2024 aanvragen gedaan voor de subsidieregeling groen- en blauwe maatregelen. Hieronder vallen:
- De aanleg groene daken
- Het afkoppelen van dak verhardingen en/of erfverhardingen op particulier terrein van het bestaande openbare gemeentelijke rioolstelsel of oppervlaktewater
- Het vasthouden van regenwater door aansluiten regenton, regenwater opvang- of infiltratiemodule;
- Het toepassen van een regenwatergebruik-installatie: een systeem dat opgeslagen regenwater toepast bij het doorspoelen van toiletten en/of wasmachine en/of waterirrigatie van de tuin. Het systeem kan inpandig of in de tuin worden aangebracht en bevat de volgende componenten: reservoir; pomp; aansluiting op gebruikspunten; een overstort; een suppletievoorziening;
- Afkoppelen afvoerend verhardings- en dakoppervlak middels vertraagde bovengrondse afvoer en infiltratie via bodempassage of groene berging.
Warmtevisie
Bij de realisatie van de nieuwe infrastructuur voor het warmtenet zijn koppelkansen in kaart gebracht die groenblauwe structuren verbeteren.
Tegengaan van verdroging, wateroverlast en hitte in het buitengebied
We hebben de basis gelegd voor het uitvoeringsprogramma 2025-2026 toekomstbestendige leefomgeving. Eén van de hoofddoelen uit dit programma is: Toekomstbestendig bouwen is de standaard bij nieuwe ontwikkel- en beheertrajecten. Hier vallen de thema’s verdroging, wateroverlast en hitte ook onder. Maatregelen en adaptatie strategieën zijn afgelopen jaar gedefinieerd.
Context en achtergrond
Nationaal Deltaprogramma en Nationale klimaatadaptatiestrategie
De landelijke aanpak gebeurt vanuit twee programma’s: het Nationaal Deltaprogramma en de Nationale klimaatadaptiestrategie (NAS). Het Nationaal Uitvoeringsprogramma Klimaatadaptatie (NUP KA) geeft inzicht in wat Nederland op dit moment doet op het gebied van klimaatadaptatie, wat er nog moet gebeuren en wat nodig is om te versnellen. De uitwerking van klimaatadaptief beleid moet vooral plaatsvinden op het lokale en regionale niveau.
Water en bodem sturend
Het kabinet heeft besloten dat water en bodem sturend een leidend principe wordt bij beslissingen. Dit betekent dat bij alles wat er in de gemeente gebeurt, nagedacht wordt over en rekening houdt met de gevolgen voor water en bodem. DFM moet samen met waterschappen, provincies, het Rijk en private partijen, voor zorgen dat schade door hitte, wateroverlast, droogte en overstromingen zo beperkt mogelijk blijft.
Omgevingswet
Met de nieuwe Omgevingswet zijn er minder nationale regels nodig dan voorheen. We krijgen daardoor meer ruimte om eigen ambities in de leefomgeving te realiseren. Daarnaast gaat de Omgevingswet veel meer uit van leefbaarheid en gezondheid als speerpunten voor beleid en regelgeving. Instrumenten van de Omgevingswet zijn de Omgevingsvisie, -plan en –programma. In de Omgevingsvisie De Fryske Marren zijn Klimaatadaptatie en Biodiversiteit als onderwerpen benoemd.
Position paper ‘naar een klimaatbestendig Nederland’
Provincies hebben samen met gemeenten, waterschappen en het Rijk afgesproken dat Nederland uiterlijk in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust ingericht moet zijn. Het Interprovinciaal overleg (IPO) heeft haar visie en uitgangspunten over een klimaatbestendig Nederland beschreven in het positionpaper ‘naar een klimaatbestendig Nederland’.
Blauwe Omgevingsvisie Fryslan klimaatbestendig 2050+
Wetterskip Fryslân en Provincie Fryslân hebben de Blauwe Omgevingsvisie Fryslân klimaatbestendig 2050+ opgesteld. Op 18 juli 2023 is deze vastgesteld door het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân (hierna WF). Provinciale Staten van de provincie Fryslân behandelen de visie als onderdeel van het provinciale vraagstuk Nationale Omgevingsvisie Extra (NOVEX) en het Fries Programma Landelijk Gebied (FPLG).
Provinciale omgevingsvisie
Op 2 april 2024 is de startnotitie verniewing Omgevingsvisie vastgesteld door de Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslan.
Met de omgevingsvisie wil de Provincie vier integrale en urgente opgaven aanpakken;
- Fryslân vitaal, leefbaar en bereikbaar houden;
- Energietransitie met kracht voortzetten;
- Fryslân klimaat adaptief inrichten;
- Versterken van de biodiversiteit.
Trends en ontwikkelingen