Programma 4 Leefbaarheid en onderwijs

4.2 Voorzieningen

Dorpen en dorpshuizen
De ruim dertig verenigingen van plaatselijke belang zijn belangrijke gespreks- en samenwerkingspartners voor de gemeente. Om het goede contact met de besturen te behouden hebben we een aantal nieuwe overlegvormen geïntroduceerd. De belangrijkste contactmomenten, bestaand en nieuw, zijn vastgelegd in de notitie Koarte Lyntsjes. Op basis van dit document hebben we samen met de verschillende besturen een werkwijze gekozen die het best bij het betreffende dorp of de stad past.

Nieuw dit jaar was ook Kolleezjetoer. Drie reguliere collegevergaderingen vonden plaats in respectievelijk het oude stadhuis van Sloten en de dorpshuizen van Bantega en Terherne. Na afloop was er ruimte voor een informeel programma waarbij het contact met de inwoners voorop stond.
In het voorjaar zijn de plaatselijke belangen ondersteund met de jaarlijkse inwonersbijdrage. De besturen hebben de bijdrage naar eigen inzicht ingezet voor zaken die ten goede komen aan de leefbaarheid.
De jaarbijeenkomst voor alle besturen van plaatselijk belang vond dit jaar plaats op 5 november in het dorpshuis van Echtenerbrug. De avond werd met ruim 60 bestuursleden heel goed bezocht en ook zeer gewaardeerd. Tussen verschillende besturen zijn nieuwe en waardevolle contacten gelegd.

Het Wmo-convenant 2019-2024 liep dit jaar af; de dorps- en buurthuizen zijn voor de laatste keer gecompenseerd voor de aanslag gemeentelijke heffingen. Ter vervanging van het convenant hebben we in het najaar de nieuwe Subsidieregeling Activiteiten Dorps- en Buurhuizen opgesteld. De nieuwe regeling gaat volgend jaar in en staat ook open voor dorpen zonder dorpshuis.

Inwonersinitiatieven
De verduurzaming en renovatie van de dorpshuizen in Harich en Vegelinsoord waren projecten die we dit jaar met een bijdrage hebben ondersteund. Daarnaast hebben we o.a. subsidie verleend voor de overkapping van de jeu-de-boulesbaan in Bantega, de inrichting van een nieuwe speeltuin in Delfstrahuizen en de inrichting van een ontmoetingsplek in Sintjohannesga.

Onderwijs kinderen AZC
Onderwijs voor anderstaligen wordt georganiseerd door de CBS de Bolster en Caleido. Oekraïense leerlingen en basisschoolkinderen uit het AZC gaan naar de AZC-school bij de CBS de Bolster, de Cocon. Het voortgezet onderwijs voor deze doelgroepen wordt georganiseerd door Caleido in Lemmer. Daarnaast wordt in de taalklas in Joure ook onderwijs aan anderstaligen aangeboden. Hier gaan Oekraïense kinderen en kinderen van statushouders naar toe. De schoolbesturen Nijegaast, CBO Meilân en Ambion werken nauw samen om kwalitatief goed onderwijs te bieden specifiek voor deze doelgroep.

Subsidieregeling AED
Het afgelopen jaar zijn er 26 aanvragen gehonoreerd.
Verenigingen en maatschappelijke organisaties zonder winstoogmerk in De Fryske Marren kunnen sinds 1 april subsidie aanvragen voor de aanschaf, vervanging en onderhoud van een AED. Met deze subsidieregeling willen we in De Fryske Marren een dekkend en betrouwbaar AED-netwerk realiseren. De wens is om binnen elke straal van 500 meter een 24/7 AED beschikbaar te hebben, zodat alle inwoners de mogelijkheid hebben om hiervan gebruik te maken.

Kunst en cultuur
In 2024 is het beleidsplan kunst en cultuur Kunst Stroomt geëvalueerd. De betrokken partijen en inwoners waarderen het beleidsplan en de uitvoering ervan. Het talentenprogramma Uitblinkers loopt en is wat betreft kunstendisciplines uitgebreid. Het culturele UIT-festival heeft voor de derde keer plaatsgevonden in onze gemeente. Dit festival dat is ontstaan op initiatief van onze inwoners wordt gewaardeerd. Ten slotte hebben onze musea geparticipeerd in de Open Museummaand november.

Bij de voorjaarsrapportage zijn incidenteel extra middelen vrij gemaakt om de financiële tekorten bij it Toanhus, Stichting Erfgoed, Natuur en Landschap en Bibliotheken Mar en Fean te dichten. Daarnaast heeft de in 2023 aangekondigde harmonisatie op de huren voor culturele instellingen plaatsgevonden.

Brusplak
In de opdracht voor het Brusplak zijn twee mogelijke locaties benoemd. In het voorjaar heeft het college  van B&W voorgesteld om een derde locatie toe te voegen namelijk Brede School Joure Zuid. In 2024 is in samenwerking met alle betrokken partijen gewerkt aan de uiteindelijke besluitvorming die in 2025 zal plaatsvinden.

Bibliotheken
Het beleidsplan bibliotheken 2025-2028 Mear as Boeken is in oktober 2024 vastgesteld. In dit beleidsplan zijn ambities op het gebied van leesvaardigheid en digitale vaardigheden opgenomen. Het beleidsplan focust zich op het versterken van het bibliotheekwerk in aanloop naar de gemeentelijke zorgplicht die vanaf 2026 wordt opgenomen in de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob).

Ny Sudersé
De meerjaren overeenkomst tussen de gemeente en Mondeel Recreatie BV laat onderaanneming van de exploitatie van zwembad Ny Sudersé niet toe. Om dat juridisch ordentelijk en toekomstbestendig in te regelen vonden gesprekken plaats waarbij partijen ondersteund worden door juristen.

Accommodatievraagstukken
Er lopen drie accommodatievraagstukken waar sport en bewegen een rol speelt:

• In Balk als onderdeel van het mfc Balk. De gemeenteraad heeft besloten een nieuw mfc te willen realiseren op een nog nader te bepalen locatie in Balk.
• In Sint Nicolaasga waarbij VV Renado, VV Langweer en VVI zich als werkgroep SV Donia samen met de gemeente inzetten om een nieuw sportpark te realiseren. De kosten van zowel de infrastructuur als die van de opstallen zijn in beeld gebracht.
• In Lemmer waarbij de werkgroep CVVO/VV Lemmer in gesprek is met ons over een toekomstbestendig sportpark De Rien waar ze gezamenlijk gebruik van willen gaan maken.

Sportstimulering en sportontwikkeling
Het vastgesteld sport- en beweegbeleid wordt door onszelf en Sportbedrijf DFM uitgevoerd. De gemeente voert hierbij de regie.
In het bijzonder is ingezet op:

• Spelenderwijs In Beweging waarbij basisschool leerlingen worden uitgenodigd om meer te bewegen;
• het stimuleren van inwoners met een beperking om te bewegen;
• het doorontwikkelen van een sportloket waar verenigingen en inwoners terecht kunnen met vragen en voor ondersteuning;
• de combinatie sport, bewegen en gezondheid in de gezonde wijkaanpak.

Combinatiefunctionarissen
Per 1 januari 2023 is de Brede Regeling Combinatiefunctionaris herzien. De regeling maakt deel uit van de Specifieke uitkering versterking voor sport en bewegen, gezondheidsbevordering, cultuurparticipatie en de sociale basis 2023-2026 (SPUK Breed). Wij onderzoeken hoe de combinatiefunctionarissen in de lijn van afspraken van de herziene Brede Regeling Combinatiefunctionaris ingezet moeten worden.

Motie Herijking beleidskaders en gemeentelijke huurtarieven van sportaccommodaties
Deze motie, vastgesteld op 19 juli 2023, heeft betrekking op enerzijds het bevriezen van de 10% huurverhoging binnensportaccommodaties en anderzijds het samen met de gebruikers herijken van het in 2014 vastgestelde beleidskader. De bevriezing voor 2024 hebben wij doorgevoerd.

Onderzoek doorontwikkeling sportbedrijf De Fryske Marren
Ten behoeve van een visie op de toekomst van Sportbedrijf De Fryske Marren is een rapport opgesteld dat wij betrekken bij de gesprekken over de toekomst van het Sportbedrijf.

Inclusie
Binnen de pilot ‘Samen bouwen aan inclusie’ hebben inwoners van De Fryske Marren (DFM) met een fysieke beperking, in 2023 en 2024 samengewerkt met de gemeente om toegankelijkheidsproblemen in de openbare ruimte aan te pakken.