Programma 3 Economie

3.1 Economische zaken, Recreatie en toerisme

Op 12 juni 2024 heeft u tijdens een rondetafelgesprek c.q. ophaalsessie samen met diverse stakeholders en organisatoren van evenementen gesproken over het organiseren van evenementen in De Fryske Marren. Hierbij zijn er ervaringen uitgewisseld met betrekking tot het proces van het aanvragen c.q. verlenen van evenementenvergunningen. Dit heeft goede inzichten gegeven waar we verder mee aan de slag gaan. Over hoe het vervolg er uit zal zien, wordt u middels een startnotitie geïnformeerd.
De vereenvoudiging van het aanvraagformulier voor de evenementenvergunning is inmiddels doorgevoerd.

Betrokkenheid De Fryske Marren bij projectorganisatie
Er is een gezamenlijke projectorganisatie ingesteld. In Fryslân zijn de Provinsje Fryslân en de F7-gemeenten (Leeuwarden, Heerenveen, Smallingerland, Weststellingwerf, Opsterland, Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren) ambtelijk en bestuurlijk betrokken bij het project. Gezamenlijk dragen we bij aan de kosten van het MIRT onderzoek. Onze bijdrage dekken wij uit onze reguliere middelen. Wij leveren als De Fryske Marren input voor het onderzoek. Het gaat onder meer om kansen en bedreigingen omtrent natuur en landschap, mogelijke stations bij Joure en Lemmer, het gebied Tsjûkemar, e.d.

Raad om duiding gevraagd op Ontwikkelperspectief en Lelylijn alternatieven
In mei heeft u het rapport "Denkrichtingen voor het Ontwikkelperspectief NOVEX Lelylijn" besproken. Gevraagd werd of er denkrichtingen of onderwerpen missen, en welke elementen uit de denkrichtingen aanspreken of juist niet. Overeenkomstig uw besluit hebben wij zienswijzen op het rapport kenbaar gemaakt bij de projectorganisatie. Daarnaast hebben wij nog een gezamenlijke reactie namens de F7-gemeenten ondertekend. De ingediende zienswijzen zijn door de projectorganisatie vervolgens meegenomen bij het opstellen van de eindrapportage ontwikkelperspectief Lelylijn.
In oktober heeft u de rapporten "Ontwikkelperspectief Novex Lelylijn 2050" en "Lelylijn alternatieven" besproken. U was in meerderheid van mening dat de rapporten voldoende beslisinformatie bieden en voldoende perspectief voor een volgende fase. Opnieuw zijn er, overeenkomstig uw besluit, een aantal zienswijzen ingediend bij de projectorganisatie. Deze zienswijzen zijn door de regionale vertegenwoordigers meegenomen bij de behandeling van de stukken in de Stuurgroep Lelylijn.

Programma recreatie & toerisme De Fryske Marren in uitvoering
Op 26 maart 2024 is het Uitvoeringsprogramma Recreatie en Toerisme vastgesteld. Met de behandeling van de Perspectiefnota 2025 en de voorjaarsnota 2024 zijn middelen beschikbaar gesteld voor de uitvoering. De eerste acties zijn opgestart. Deels samen met de gemeente Súdwest-Fryslân.

Vergroten vitaliteit en balans toeristisch-recreatieve sector in de gemeente.
Met ondernemers en toeristisch-recreatieve partnerpartijen werken we aan een vitale sector en een sector die in balans is. De belangrijkste doelen daarbij zijn:

• Een jaarrond aantrekkelijke recreatiegemeente
• Nieuwe belevenissen
• Gelukkige inwoners
• Slimme groei

Maatschappelijke initiatieven Tsjûkemar en Nannewiid
Samen met de Provinsje Fryslân, Wetterskip Fryslân en de Club van Aanjagers Tsjûkemar werken we aan het grote maatschappelijke initiatief “gebiedspilot Tsjûkemar”. Het Tsjûkemar moet een ‘bestemmingsgebied’ worden, waar iedereen graag langer wil verblijven. De Club van Aanjagers neemt het voortouw in de regionale ontwikkeling van het Tsjûkemar in samenwerking met de overheden (zoals in de Intentieverklaring van 2019 staat). Met de perspectiefnota is voor 2025 procesgeld beschikbaar gesteld. In 2025 evalueren we dit initiatief.

We focussen bij Tsjûkemar op twee projecten
Dat zijn de Ûlesprong en de Zuidoostoever (Kitesurfzone). Voor de Ûlesprong is, samen met de werkgroep Ûlesprong, uit drie varianten een schetsontwerp gekozen. Daarnaast is er een horecabehoefteonderzoek uitgevoerd en is er een quickscan gedaan naar de milieu- en omgevingsaspecten. Er liggen realistische begrotingen voor beide projecten. Het project Zuidoostoever wordt door de Provinsje getrokken. De Provisje heeft € 850.000 gereserveerd voor de uitvoering van beide projecten. Met de Perspectiefnota 2025 is ook de gemeentelijke bijdrage voor de beide projecten beschikbaar gesteld.

Nannewiid
Het Wetterskip heeft met subsidie het Nannewiid ecologisch kunnen baggeren. Dit ging zo voorspoedig dat er extra gebaggerd kon worden in it Lytse Wiid. Ook zijn er maatregelen getroffen t.b.v. de zwemwaterkwaliteit bij het strandje. Het is van belang om, op basis van een op te stellen zoneringsplan, een beheersplan op te stellen voor de ecologie, waterkwaliteit en het op diepte houden van het Nannewiid voor recreatieve doeleinden. Staatsbosbeheer en it Wetterskip nemen hier het voortouw in. De Provinsje heeft € 150.000- beschikbaar voor het Nannewiid.

Het ligplaatsenbeleid met de bijbehorende nota ligplaatsenbeleid is in november 2024 door uw raad vastgesteld.
Het ligplaatsenbeleid gaat uit van bestaande gemeentelijke ligplaatsen en nieuw uit te geven gemeentelijke ligplaatsen. In de nota zijn ambities geformuleerd en randvoorwaarden.

Nieuw sociaaleconomisch beleid (Programma Economie) in uitvoering.
De uitvoering van het nieuwe beleid is gestart. U heeft het Programma Economie vastgesteld. De voor de periode 2024-2026 benodigde middelen zijn opgenomen in de Voorjaarsrapportage 2024 en de Perspectiefnota 2025.

Vergroten economische vitaliteit in de gemeente.
Wij zijn met de ondernemersverenigingen en verschillende stakeholders in gesprek geweest over de economische vitaliteit in onze gemeente en regio. Wij zijn blijven werken aan versterking van onze economie en zien structuurversterking als één van onze kerntaken. Wij gaan de komende jaren, samen met onze partners, aan de slag met de volgende opgaven:

• Anticiperen op een krappe en krimpende arbeidsmarkt.
• Zorgen voor een wendbare en weerbare beroepsbevolking.
• Zorgen voor meer toekomstgerichte wendbare en groeiende werkgevers met impact.
• Vergroten attractiviteit van ons vestigingsklimaat.

Opgaven worden deels opgepakt binnen Convenant Regio Deal
Binnen de pijler Economie in de Regio Deal Zuidwest Friesland is ruimte om samen met Súdwest-Fryslân een aantal opgaven uit de Economische Programma's van beide gemeenten op te pakken. O.a. de volgende opgaven maken zijn opgenomen in het concept-programmaplan:

• Versterking regionale MKB ondersteuningsstructuur
• Aanpak netcongestiemanagement op bedrijventerreinen
• Súdwest werkt! opschalen naar Zuidwest (SWF en DFM) werkt!
• Gerichte nieuwe onderwijsprogramma's onderwijs voor (toekomstige) arbeidsmarktvraag
• Maatwerkarrangementen scholing en duurzame inzetbaarheid
• Inzetten op toekomstbestendige circulaire bedrijventerreinen

Het programmaplan voor de Regio Deal moet nog worden vastgesteld (Q1 2025). Daarna kan gestart worden met de uitvoering van projecten.

Ontwikkeling centrumvisies drie grote kernen
Onderdeel van het nieuwe Programma Economie is het opstellen van een centrumvisie voor de kernen Balk, Joure en Lemmer. Hierop vooruitlopend waren we actief betrokken bij het provinciaal koopstromenonderzoek. De resultaten zijn in oktober 2024 bekend gemaakt. Deze resultaten nemen we mee in de ontwikkeling van centrumvisies voor de drie grote kernen. Voor Joure is, in samenspraak met de WIH, een visie in ontwikkeling. Besluitvorming hierover is voorzien in Q2 2025. De trajecten voor Lemmer en Balk worden in Q1 2025 opgestart. We streven ernaar om die in Q4 2025 te kunnen afronden.

Programma Economie zet in op jongeren
In het Programma Economie is o.a. ruim aandacht voor het passender opleiden van jongeren. We willen hiermee een betere aansluiting krijgen op de door werkgevers gevraagde vaardigheden (zie ook projecten in pijler Economie Regio Deal). We denken daardoor jongeren beter voor onze regio te kunnen behouden en zelfs jongeren aan te trekken om in onze regio te komen wonen en werken. Concrete acties zijn opgenomen in het uitvoeringsprogramma 2024-2027 van het Programma Economie. De resultaten/bevindingen nemen we mee in de tussentijdse evaluatie van het Programma eind 2025.

Onze economie is in 2030 50% circulair en in 2050 100%.
Dit hebben we vastgelegd in ons Duurzaamheidsprogramma. We willen ondernemers stimuleren om duurzaam te innoveren. Verder zijn wij aangesloten het project ‘Circulaire Bedrijventerreinen’. Een initiatief van gemeenten Leeuwarden, Heerenveen, Smallingerland en Súdwest-Fryslân, Provinsje Fryslân en Omrin. Er is een routekaart ontwikkeld voor hoe Friese bedrijventerreinen circulair kunnen worden. Bedrijventerrein Haskerveen was één van de betrokken bedrijventerreinen in deze pilot. Aan de hand van de opgestelde routekaart zijn er inmiddels meerdere gesprekken met verschillende bedrijven op het bedrijventerrein gevoerd om te kijken welke maatregelen/acties kunnen worden ondernomen met als doel het verhogen van de circulariteit op het terrein. Dit heeft nog geen concrete resultaten opgeleverd. Samen met Súdwest-Fryslân gaan we kijken of we in het kader van de Regio Deal wel stappen kunnen zetten.